Çetin GÖLGE
Gümrük Müşaviri
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği
Genel Sekreteri
HARİÇTE İŞLEME REJİMİNDE KKDF
Bilindiği üzere Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu uygulamasını belirleyen 12.05.1988 tarih 88/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 3.maddesi (d) bendine göre;
Kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalatta % 6 oranında Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu ödenir.
Yine ilgili kararın 3.maddesi (d) bendinde belirlenen bir istisnaya göre dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalatta bu oran sıfır (% 0) olarak uygulanır.
Fon’a Kesinti Yapılmayacak Krediler başlıklı 4.madde 14.fıkrasında ise yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan ithalatlara muafiyet getirilmiştir.
Dolayısıyla hariçte işleme rejimine tanınan herhangi bir KKDF muafiyeti uygulaması bulunmamaktadır.
Hariçte işleme rejimine ilişkin hükümler 4458 sayılı Gümrük Kanunu 135 ila 149.maddelerinde ve bağlı Gümrük Yönetmeliği 395 ila 414.maddelerinde düzenlenmiştir.
Buna göre, bahsi geçen kanunun 141., 142. ve 143.maddelerinde sayılan haller için ayrı ayrı KKDF durumunu inceleyelim:
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu 135.maddesine göre serbest dolaşımdaki eşyanın hariçte işleme faaliyetlerine tabi tutulmak üzere Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak ihracı ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlerin ithal vergilerinden tam veya kısmi muafiyet suretiyle geri gelmesi
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın garanti nedeniyle sözleşmeye bağlı olarak veya kanuni bir yükümlülüğe dayanarak ya da bir imalat hatası nedeniyle bedelsiz olarak tamir edilip geri gelmesi
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu 143.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın bedel karşılığında tamir edilip geri gelmesi
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın tamir edilemeyerek yenisiyle değiştirilmesi
- 4458 sayılı Gümrük Kanunu 143.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın tamir edilememesi nedeniyle parçasının değiştirilmesi ve çalışabilir hale getirilerek geri gelmesi
4458 sayılı Gümrük Kanunu 135.maddesine göre serbest dolaşımdaki eşyanın hariçte işleme faaliyetlerine tabi tutulmak üzere Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak ihracı ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlerin ithal vergilerinden tam veya kısmi muafiyet suretiyle geri gelmesi;
Serbest dolaşımdaki eşyanın hariçte işleme faaliyetlerine tabi tutulmak üzere Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak ihracı ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlerin ithal vergilerinden tam veya kısmi muafiyet suretiyle geri gelmesi halinde bahsi geçen kanunun 141.maddesine göre geçici ihraç eşyasının ithalat vergileri tutarı indirilerek kısmi muafiyet uygulanır. Bununla birlikte KKDF için de aynı muafiyet geçerlidir. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 09.06.2006 tarihli ve 043749 sayılı yazısına göre işçilik bedeli olarak yapılan transferler ithalat bedeli değil, görünmeyen işlemler kapsamında gerçekleştirilen harcamalar olduğundan KKDF ödenmesi gerekmez. Ancak, işçilik bedeli dışında kullanılan ara mamuller için kıymeti ayırt edilebilmesi koşuluyla KKDF ödenmesi gerekir.
Örneğin kumaş gönderilip gömlek olarak geri gelir. Bu durumda kumaş gömlek olurken bir işleme faaliyetine tabi tutulur. İşleme faaliyeti sırasında düğme ve iplik gibi bazı ara mamuller de ithal edilen gömlekle birlikte ithal edilmiş olur. Bu durumda düğme ve ipliğin kıymetinin faturada ayırt edilebilmesi durumunda KKDF ödenmesi gerekir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın garanti nedeniyle sözleşmeye bağlı olarak veya kanuni bir yükümlülüğe dayanarak ya da bir imalat hatası nedeniyle bedelsiz olarak tamir edilip geri gelmesi;
4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı gidecek eşyanın çıkış işlemleri Gümrük Genel Tebliği (Hariçte İşleme-Geçici İhracat) Seri No.1’e göre yapılmaktadır. Bu bağlamda Gümrük Yönetmeliği 398.maddesi çerçevesinde eşyanın tamir edilebilir durumda olduğunun tevsiki gerekir. Geri gelen tamir edilmiş eşya tam muaf olarak serbest dolaşıma girer. Yapılan tamir ve montaj işlemleri bedelsiz olarak yapıldığı için herhangi bir KKDF ödenmesi gerekmez.
Örneğin çalışmayan bilgisayar gönderilip tamir edilerek çalışan bilgisayar geri gelir. Garanti nedeniyle sözleşmeye bağlı olarak veya kanuni bir yükümlülüğe dayanarak ya da bir imalat hatası nedeniyle bedelsiz tamir edildiğinden KKDF ödenmesi gerekmez.
4458 sayılı Gümrük Kanunu 143.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın bedel karşılığında tamir edilip geri gelmesi;
4458 sayılı Gümrük Kanunu 143.maddesine göre tamir amaçlı gidecek eşyanın çıkış işlemleri Gümrük Genel Tebliği (Hariçte İşleme-Geçici İhracat) Seri No.1’e göre yapılmaktadır. Bu bağlamda Gümrük Yönetmeliği 398.maddesi çerçevesinde eşyanın tamir edilebilir durumda olduğunun tevsiki gerekir. Giden eşyanın bedel karşılığında tamir edilip geri gelmesi durumunda gümrük kıymeti olarak tamir masraflarına eşit bir tutar dikkate alınarak, işlem görmüş ürünlerin serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihte (6121), bu ürünlere uygulanacak vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına istinaden sadece tamir bedeli üzerinden vergilendirme yapılır. Garanti kapsamında olmaması nedeniyle yapılan tamir işlemi karşılığında bir bedel ödenir. Her ne kadar bu bedel üzerinden vergilendirme yapılsa da Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 09.06.2006 tarihli ve 043749 sayılı yazısına göre işçilik bedeli olarak yapılan transferler ithalat bedeli değil, görünmeyen işlemler kapsamında gerçekleştirilen harcamalar olduğundan KKDF ödenmesi gerekmez.
Örneğin çalışmayan bilgisayar gönderilip tamir edilerek çalışan bilgisayar geri gelir. Garanti kapsamında olmaması nedeniyle bedel karşılığında tamir edilmiş olsa da yapılan işlem karşılığında alınan bedel sadece işçilik bedeli olduğundan KKDF ödenmesi gerekmez.
4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın tamir edilemeyerek yenisiyle değiştirilmesi;
4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı gidecek eşyanın çıkış işlemleri Gümrük Genel Tebliği (Hariçte İşleme-Geçici İhracat) Seri No.1’e göre yapılmaktadır. Bu bağlamda Gümrük Yönetmeliği 398.maddesi çerçevesinde eşyanın tamir edilebilir durumda olduğunun tevsiki gerekir. Giden eşyanın tamirinin mümkün olmaması nedeniyle garanti nedeniyle sözleşmeye bağlı olarak veya kanuni bir yükümlülüğe dayanarak ya da bir imalat hatası nedeniyle aynı teknik özelliklere sahip yenisiyle değiştirilmesi durumunda KKDF ödenmesi gerekir.
Örneğin çalışmayan bilgisayar gönderilip tamir edilemeyeceği anlaşılır ve garanti nedeniyle sözleşmeye bağlı olarak veya kanuni bir yükümlülüğe dayanarak ya da bir imalat hatası nedeniyle yenisiyle değiştirilir. Bu işlemin bedelsiz yapılması durumu hariç olmak üzere beyannamenin tescil tarihinde (6121) yeni eşyanın bedeli ihracatçıya ödenmemiş olursa KKDF ödenmesi gerekir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu 143.maddesine göre tamir amaçlı giden bir eşyanın tamir edilememesi nedeniyle parçasının değiştirilmesi ve çalışabilir hale getirilerek geri gelmesi;
4458 sayılı Gümrük Kanunu 142.maddesine göre tamir amaçlı gidecek eşyanın çıkış işlemleri Gümrük Genel Tebliği (Hariçte İşleme-Geçici İhracat) Seri No.1’e göre yapılmaktadır. Bu bağlamda Gümrük Yönetmeliği 398.maddesi çerçevesinde eşyanın tamir edilebilir durumda olduğunun tevsiki gerekir. Tamir amaçlı giden eşyanın tamir edilememesi nedeniyle parçasının yenisiyle değiştirilmesi ve çalışabilir hale getirilerek geri gelmesi durumunda tamir ve montaj bedelinden ayırt edilebilmesi koşuluyla değişen parçanın bedeli için KKDF ödenmesi gerekir.
Örneğin çalışmayan bilgisayar gönderilip tamir edilmesi için gerekli tetkik yapılır ve bilgisayarın içindeki entegre devrelerden herhangi birinin komponentinin değiştirilmesi gerektiği anlaşılır. Bu işlem yapıldıktan sonra bilgisayar çalışır hale gelir. Bu durumda tamir ve montaj dışında yenisiyle değiştirilen komponentin bedelinin beyannamenin tescil tarihinde (6121) ihracatçıya ödenmemiş olması durumunda KKDF ödenmesi gerekir.
Çetin GÖLGE
Gümrük Müşaviri
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Genel Sekreteri
